W ostatnim czasie nastąpił i następuje nadal drastyczny wzrost kosztów ciepła. Sektor ciepłownictwa potrzebuje wsparcia, którego niestety nie otrzymuje. W konsekwencji tego, zmiany stawki VAT i rosnących kosztów utrzymania oraz inflacji, rachunki za ciepło są coraz wyższe.
Sytuacja Zakładu Energetyki Cieplnej w Inowrocławiu, podobnie jak innych tego typu spółek w Polsce jest bardzo trudna. Zakłady ciepłownicze walczą o swoją płynność finansową. Do ich zachwiania przyczynił się drastyczny wzrost cen uprawnień do emisji CO2. Co więcej, ZEC nie został objęty żadnymi rządowymi tarczami antykryzysowymi, podobnie jak odbiorcy ciepła systemowego.
- Inowrocławska ciepłownia do produkcji ciepła wykorzystuje miał węglowy. Ze względu na wielkość instalacji spalania, objęta jest europejskim system handlu do emisji dwutlenku węgla. Ciepłownie będące w systemie, aby produkować ciepło muszą co roku nabywać uprawnienia do emisji CO2. Za każdą wprowadzoną do atmosfery tonę dwutlenku węgla ze spalonego miału, w 2017 roku płaciliśmy 5 €, a obecnie płacimy 90 €. Udział kosztów uprawnień do emisji CO2 w cenie wytworzenia ciepła wynosi ok. 50%, tj. 50 zł/GJ. Oznacza to, że dla statystycznego mieszkania o wielkości 50 m2, koszt uprawnień do emisji CO2 wynosi około 1 000 zł rocznie – wyjaśniają pracownicy Zakładu Energetyki Cieplnej (wykres nr 1).
Dodajmy, że te miliony złotych inowrocławskiego ZEC-u trafiają do różnych instytucji, funduszy rządowych.
W 2022 roku ZEC za paliwo używane do produkcji ciepła, czyli miał węglowy wydało 22 mln zł, czyli 3 razy więcej, niż w roku poprzednim (wykres nr 2)!
Co składa się na rachunek za ciepło?
Wysoki poziom inflacji i wzrost kosztów usług dotyka nie tylko gospodarstwa domowe, samorządy, ale także firmy i przedsiębiorstwa, w tym Zakład Energetyki Cieplnej.
Ponieważ główny koszt działalności spółki ZEC to zużycie materiałów i energii, czyli koszt zakupu paliwa technologicznego, zużycia energii elektrycznej, wody itp., to właśnie te elementy mają przełożenie na kwotę na rachunku za ciepło (wykres nr 3). Zaraz po tym, należy uwzględnić koszt uprawnień do emisji CO2 oraz pozostałe koszty (np. wynagrodzenia, remonty, konserwacje sieci ciepłowniczej, czy podatki).
Zmiany prawne - wyższa stawka VAT na ciepło
Apele i protesty samorządowców z Ruchu Samorządowego TAK! Dla Polski z udziałem prezydenta Inowrocławia Ryszarda Brejzy niestety nie zostały wzięte pod uwagę, podobnie jak wprowadzenie przez Senat poprawek do ustawy, mających na celu zmniejszenie stawki VAT m.in. na ciepło do poziomu 5%.
To najniższy próg dopuszczalny przez Unię Europejską, jednak Sejm większością posłów PiS, odrzucił tę propozycję. Stawka VAT od 1 stycznia br. została ustalona na poziomie 23%, co będzie wiązało się z kolejnymi podwyżkami za ciepło.
Odbiorcy ciepła systemowego po raz kolejny zostali potraktowani niesprawiedliwie i zostaną obciążeni skutkami dodatkowego wzrostu opłat.